همچنان مظلوم...
در اوج غربت….
هشتم ربیع الاول، سالروز شهادت غم بار امام یازدهم شیعیان، امام حسن عسکری(ع) است. این امام مظلوم که در عمر کوتاه خویش رنج ها و شکنجه های بسیاری را تحمل کرد، پس از هشت روز مسمومیت، به دست مزدوران معتمد عباسی(1) در سال 260 ق در 28 سالگی در سامرا به شهادت رسید و کنار مرقد پاک پدرش به خاک سپرده شد.(2)
به همین مناسبت، هر سال شیعیان در سراسر جهان تشیع، رخت ماتم به تن می کنند و این مصیبت جان سوز را به فرزندش، مهدی موعود(عج) تسلیت می گویند. در این مقاله، به جنبه هایی از زندگی آن حضرت پرداخته شده است.
معرفی امام حسن عسکری(ع)
نام مبارک امام یازدهم، حسن و کنیة معروفشان، ابو محمد است و معروف ترین لقب آن حضرت، عسکری است؛ زیرا ایشان و امام هادی(ع) را در منطقه ای نظامی نگه می داشتند تا کاملاً زیر نظر باشند. چون نام آن محله «عسکر» بود، این دو امام به «عسکریَیْن» شهرت یافتند.(3 )مادر امام عسکری را حُدَیثه، حُدَیث، سوسن(4)و سلیل(5) نامیده اند که از زنان پرهیزکار و پاک دامن زمان خویش بود. در فضیلت او همین بس که پس از شهادت امام عسکری(ع)، خانه اش پناهگاه شیعیان گردید.(6) آن حضرت، در هشتم یا دهم ربیع الثانی سال 232 ق در مدینه به دنیا آمد و در 22 سالگی به امامت رسید. مدت امامت حضرت، شش سال بود.(7)
عبادت امام حسن عسکری(ع)
روزی تنی چند از بنی عباس نزد والی سامرا رفتند و به او دستور دادند بر امام حسن عسکری(ع) که در زندان بود، سخت بگیرد. او نیز دو تن از بدترین اشخاص را برای زندان بانی حضرت گمارد. پس از چندی فهمید آن دو اهل نماز و روزه شده اند و در عبادت به مقام والایی رسیده اند. از این رو، آن دو نفر را احضار کرد و پرسید: چرا شما پیرو امام حسن عسکری(ع) شده اید؟ آن دو که عظمت روح و کرامت بی کران امام تحت تأثیرشان قرار داده بود، پاسخ دادند: «زیرا او مردی است که روزها روزه می گیرد و شب ها تا صبح به عبادت خدای می پردازد».(8)
فعالیت های سیاسی امام حسن عسکری(ع)
با آن که امام حسن عسکری(ع) در محاصرة دشمنان خویش بود و تمام حرکاتش را زیر نظر داشتند، ولی این خفقان شدید نتوانست جلو فعالیت های ایشان را بگیرد. آن حضرت برای مقابله با افکار ضد اسلامی و ترویج اسلام واقعی تلاش های فراوانی کردند. کوشش های علمی، تبیین اندیشه های ناب اسلامی، ایجاد شبکه ارتباطی با شیعیان جهان در دورترین نقاط و آماده سازی آنان برای دوران غیبت امام دوازدهم، از جمله فعالیت های مهم امام حسن عسکری(ع) در این زمینه به شمار می آید.(9)
شهادت جان سوز
چند روز از بیماری امام حسن عسکری(ع) می گذشت. سم به تمام بدن مبارک نفوذ کرده و آثار مسمومیت در بدن حضرت نمایان بود. سرانجام در روز جمعه هشتم ماه ربیع الاول سال 260 ق، امام مظلوم شیعیان پس از اقامه نماز صبح، به نیاکان پاکش پیوست و از زندان ستم کاران رهایی یافت. با منتشر شدن خبر وفات حضرت، در شهر سامرا قیامتی برپا شد و صدای شیوه و ناله بلند گردید. بازار تعطیل شد و همگان بر در خانه امام عسکری(ع) جمع شدند.(10)